Nużeniec, Nużyca

Nużeniec, Nużyca

PORADY

Nużeniec

Nużeniec jest pajęczakiem należącym do rzędu roztoczy. Ma długość około 0.3 mm. Jest pasożytem wywołującym chorobę o nazwie nużyca (demodekoza).

Miejscem sprzyjającym rozwojowi nużeńca jest ciepła, wilgotna, łojotokowa skóra. Pasożyt żeruje w torebkach włosowych i w pobliżu gruczołów łojowych. Zapłodniona samica składa około 24 jaj, z których wylęgają się larwy. Larwy przekształcają się w nimfy, a następnie powstają osobniki dorosłe. Rozwijający się nużeniec pozostawia swoje odchody i powłoki, które zrzuca w kolejnych cyklach rozwojowych, wywołując w ten sposób stan zapalny. Cykl rozwojowy tego pasożyta trwa od 18 do 25 dni. Nużeniec przemieszcza się nawet do 14-16 centymetrów, co jest odczuwalne jako delikatne drapanie na skórze.

Nużeniec odżywia się wydzieliną gruczołów łojowych, komórkami nabłonkowymi, przesączem osocza krwi. U wielu osób — mimo zakażenia nużeńcem — objawy nużycy nie występują. Objawy pojawiają się najczęściej u osób o zmniejszonej odporności, cierpiących na alergię, u osób ze skórą łojotokową czy zaburzeniami hormonalnymi. Nużeniec najczęściej jest spotykany u osób w podeszłym wieku, natomiast prawie nie występuje u dzieci.

NUŻENIEC W CIĄGU DNIA
W ciągu dnia nużeniec przedostaje się w głębsze warstwy skóry

NUŻENIEC W NOCY
Nużeniec jest aktywny zwłaszcza nocą, gdy skóra jest cieplejsza

SPOSÓB ZARAŻENIA NUŻEŃCEM

Nużeńcem można się zarazić poprzez:

  • KURZ - przenoszony drogą powietrzną
  • KONTAKT Z OSOBĄ ZARAŻONĄ - poprzez pocałunek lub podanie dłoni
  • KONTAKT Z PRZEDMIOTAMI, KTÓRYCH WCZEŚNIEJ UŻYWAŁA OSOBA ZARAŻONA - są to między innymi:
  • przybory kosmetyczne i grzebienie (korzystaj z salonów fryzjerskich i kosmetycznych wyposażonych w przybory jednorazowego użytku lub urządzenia zapewniające odpowiednią sterylizację)
  • ubrania (na przykład w sytuacji, gdy ubrania wierzchnie są wieszane bardzo blisko siebie we wspólnej szatni)
  • ręczniki i pościel
  • urządzenia do wykonywania badań mikroskopowych (np. studenci mający zajęcia w laboratoriach)
  • inne formy kontaktu z osobą zakażoną nużeńcem

OBJAWY NUŻYCY

Objawy najczęściej można zaobserwować na skórze twarzy, owłosionej skórze głowy, ale także na karku, szyi, klatce piersiowej, a także skórze przewodów słuchowych i okolic intymnych. Pasożyt najchętniej przebywa na skórze wilgotnej i łojotokowej. Nużyca często współistnieje z trądzikiem pospolitym lub różowatym.

OGÓLNE OBJAWY NUŻYCY:

świąd, złuszczanie się skóry, wypryski, krosty, zaskórniaki, wągry, wypadanie włosów, obrzęki, przekrwienie skóry, zapalenie przewodów usznych z towarzyszącym nieprzyjemnym zapachem.

OBJAWY OKULISTYCZNE:

świąd, pieczenie, łzawienie, nadmierna wrażliwość na światło, zapalenie brzegów powiek i wypadanie rzęs (czasami zmiana ich kierunku wzrostu), w wyniku toczącego się stanu zapalnego uszkodzenie gruczołów Meiboma biorących udział w tworzeniu warstwy lipidowej filmu łzowego i objawy suchego oka, alergiczne zapalenie powierzchni oka, obrzęk i zaczerwienienie powiek, łuszczenie się skóry na brzegach powiek, powtarzające się gradówki, jęczmienie.

Uważa się też, że nużeniec może być czynnikiem ryzyka dla rozwoju raka podstawnokomórkowego skóry powiek.

BADANIE WYKRYWAJĄCE NUŻEŃCA

Materiał badany: zeskrobiny ze zmian skórnych, rzęsy (kilka rzęs). Badanie przeprowadza się za pomocą mikroskopu świetlnego w powiększeniu 100x.

PRZYGOTOWANIE DO BADANIA

Skóry twarzy w dniu badania nie wolno oczyszczać tonikiem, mleczkiem, wodą z mydłem, płynem micelarnym itp.; nie wolno nakładać fluidu, kremu.

NALEŻY PAMIĘTAĆ, ŻE PRZEBADANE POWINNY BYĆ RÓWNIEŻ OSOBY, KTÓRE MIAŁY BLISKI KONTAKT Z CHORYM.

LECZENIE NUŻYCY

Leczenie może trwać nawet do 120 dni, dopóki nie zostaną zlikwidowane wszystkie osobniki dorosłe, larwy, nimfy i jaja. Nużeniec ginie w temperaturze +54o C oraz zamrożony. Nużeniec jest odporny na antybiotyki oraz sterydy.

Pasożyt wykazuje między innymi wrażliwość na:

  • preparaty aloesowe
  • metronidazol (jako maść na okolice powiek i brwi, zrobiona zgodnie z receptą w aptece)
  • olejek z drzewa herbacianego
  • miętę pieprzową
  • szałwię hiszpańską
  • wyciągi z ziół o działaniu przeciwpasożytniczym (np. jaskółcze ziele, tatarak zwyczajny)
  • balsam peruwiański
  • mydło siarkowe

ALOES

Słynie z właściwości przyspieszających gojenie. Ma działanie nawilżające, przeciwzapalne, antybakteryjne i regenerujące. W składzie kosmetyków można go znaleźć pod nazwą INCI: Aloe Barba-densis lub Aloe Vera. Ma bardzo szerokie zastosowanie w kosmetologii i dzięki jego właściwościom można znaleźć go w produktach do twarzy, ciała i włosów. Sok lub żel aloesowy można dodać do żelu do mycia ciała lub szamponu. Będzie to nie tylko profilaktyka, ale również nawilżenie i regeneracja skóry i włosów.

 

Na okolice powiek i oczu należy stosować preparaty przeznaczone do pielęgnacji tylko tych okolic.

OLEJEK Z DRZEWA HERBACIANEGO

Działa przeciwbakteryjnie, przeciwwirusowo oraz przeciwgrzybicznie. Ponadto łagodzi objawy przeziębienia, kaszel oraz katar. Może być stosowany w masażu ciała (do oleju bazowego — np. winogronowego — dodaje się 3-5 kropli olejku z drzewa herbacianego), a masaż taki będzie działał stymulująco na układ immunologiczny organizmu. Ponadto można dodać 2-3 krople olejku z drzewa herbacianego do kąpieli, uprzednio rozpuszczając go w łyżce stołowej oleju bazowego, np. winogronowego. Kąpiel taka będzie działała przeciwbakteryjnie i dezynfekcyjnie. Na okolice powiek i oczu należy stosować tylko preparaty przeznaczone do pielęgnacji tych okolic.

 

Niestety, olejek z drzewa herbacianego jest jednym z mocniejszych alergenów.

MIĘTA PIEPRZOWA

Ma właściwości przeciwbólowe, rozkurczowe, żółciopędne oraz usprawnia pracę wątroby, przez co jest powszechnie stosowana w dolegliwościach ze strony układu trawiennego. Ponadto ma właściwości odkażające, przeciwbakteryjne i przeciwzapalne, dzięki czemu pomocna jest w przeziębieniach i zakażeniach. Najczęściej wykorzystywana jest w formie olejku otrzymywanego w wyniku destylacji liści mięty pieprzowej z parą wodną. Kilka kropel olejku, po dodaniu do ulubionego toniku, sprawi, że będzie on dawał przyjemne uczucie odświeżenia i chłodu oraz działał dezynfekcyjnie i przeciwzapalnie.

 

Nie wolno stosować bezpośrednio na okolice powiek i oczu w formie nierozcieńczonej.

SZAŁWIA HISZPAŃSKA

Nasiona szałwii hiszpańskiej zawierają białka, tłuszcze, błonnik oraz mnóstwo przeciwutleniaczy, a także minerały takie jak: żelazo, magnez, cynk, fosfor, wapń i witaminy: E, B2, B3 oraz kwasy tłuszczowe omega-3 i omega-6. Dzięki tak bogatemu składowi szałwia hiszpańska jest powszechnie wykorzystywana w kosmetologii, głównie w formie oleju tłoczonego na zimno. Ma on właściwości przyspieszające gojenie, regenerujące, przeciwstarzeniowe i przeciwzapalne. Doskonale sprawdza się jako substancja poślizgowa w masażu twarzy i ciała lub jako dodatek do balsamu do ciała.

 

Nie wolno stosować bezpośrednio na okolice powiek i oczu w formie nierozcieńczonej.

MYDŁO SIARKOWE

To powszechnie znane mydło — dzięki swoim właściwościom antybakteryjnym — stosowane w leczeniu trądziku. Zawiera od 3% do 5% siarki, dzięki czemu doskonale radzi sobie z trądzikiem występującym na twarzy, ale także dekolcie, plecach czy ramionach. Należy jednak uważać ze stosowaniem go w przypadku skóry suchej, ponieważ mydło może działać wysuszająco. Ponadto mydło siarkowe działa antyseptycznie i kojąco, dzięki czemu doskonale łagodzi stany zapalne, oczyszcza pory, a także minimalizuje namnażanie się nużeńca.

 

Mydła siarkowego nie wolno stosować na okolice powiek i oczu.

BALSAM PERUWIAŃSKI

Wykazuje właściwości odkażające, przeciwzapalne, przeciwświądowe i przyspieszające gojenie. Jest też środkiem antyseptycznym, odkażającym skórę i błony śluzowe, dzięki czemu działa bakteriobójczo, przeciwgrzybiczo oraz przeciwpasożytniczo. Stosowany w leczeniu świerzbu i do odpędzania owadów. Niestety, balsam peruwiański jest jednym z mocniejszych alergenów.

 

Balsamu peruwiańskiego nie wolno stosować bezpośrednio na okolice powiek i oczu.

Leczenie zarażenia nużeńcem powinno obejmować całą powierzchnię ciała

Ważne jest, by na początku kuracji zmienić pościel, przybory kosmetyczne i niektóre kosmetyki (m.in. tusz do rzęs), których do tej pory używano.

W trakcie leczenia należy bezwzględnie dbać o higienę. Ponieważ nużeniec przejawia swą aktywność głównie w nocy, należy wieczorem tak przygotować skórę, by uniemożliwić mu pasożytowanie.

1. Należy codziennie brać ciepłą kąpiel z użyciem preparatów do mycia ciała i włosów z zawartością aloesu.

2. Po kąpieli zalecany jest prysznic, aby zmyć nużeńca i złogi, które mu towarzyszą.

3. Następnie należy przetrzeć skórę twarzy aloesowym tonikiem nawilżającym, po czym dokładnie umyć dłonie.

4. Należy przemyć powierzchnię skóry, okolice oczu i brwi aloesowym płynem do demakijażu oczu, według poniższych zasad:

4 a. Miękki płatek kosmetyczny, nasączony w łagodnym preparacie do demakijażu oczu, przykładamy do zamkniętej powieki i rzęs.

4 b. Delikatnie, bez pocierania i rozciągania skóry, wykonujemy ruch od zewnętrznego kącika oka ku wewnętrznemu.

4 c. Przy wciąż zamkniętych powiekach, równie delikatnie ściągamy nagromadzony w ciągu dnia kurz (w którym znajdują się nużeńce i towarzyszące im złogi) ruchem od góry do dołu.

4 d. Nasączonym w płynie patyczkiem higienicznym możemy usunąć resztki nużeńca i złogów spod dolnych rzęs; należy jednak robić to bardzo ostrożnie, by patyczek nie trafił do oka.

4 e. Nakładamy na okolice oczu i brwi odpowiednią (przeznaczoną do celów okulistycznych) recepturową maść z metronidazolem.

5. Po 30 minutach — należy nałożyć na skórę twarzy krem aloesowy; delikatnie go wklepać (nigdy nie trzemy skóry!); w ten sposób chronimy skórę przed niepotrzebnym podrażnieniem.

Ze względu na łatwość rozprzestrzeniania się nużeńca zaleca się, by w czasie kuracji zrezygnować z makijażu

Należy pamiętać, że leczenie zarażenia nużeńcem wymaga od pacjenta ogromnej dyscypliny w stosowaniu leków. Tylko ścisłe przestrzeganie zaleceń lekarza i restrykcyjne stosowanie podanych zasad dają szansę na całkowite wyleczenie.

UWAGA! PRZESTRZEGAJ TYCH ZASAD

! Wszystkie preparaty powinny pochodzić z wiarygodnego źródła, np. apteki !
! Na okolice powiek i oczu należy stosować preparaty przeznaczone tylko do pielęgnacji tych okolic !

Uczulenie

Na wszystkie wyżej wymienione preparaty może wystąpić uczulenie, dlatego przed pierwszorazowym zastosowaniem na okolice powiek i oczu należy wykonać test alergiczny.

ZALECENIA DLA PACJENTA

  • KĄPIEL w preparatach aloesowych
  • SAUNA – jeżeli nie ma przeciwwskazań ze względu na stan zdrowia
  • TERAPIA ROZGRZEWAJĄCA na powieki, jeżeli nie ma zmian ropnych na twarzy i ciele. Jednym z problemów w przypadku zapalenia brzegów powiek jest zablokowanie gruczołów Meiboma przez zaschniętą wydzielinę i ich dysfunkcja. Gruczoły Meiboma odpowiedzialne są za tworzenie warstwy lipidowej filmu łzowego, dlatego ich uszkodzenie (np. w nużycy) prowadzi do powstania objawów suchego oka. Zaleca się stosowanie specjalnych masek rozgrzewających, które zapewniają utrzymanie stałej temperatury, nieprzekraczającej +45o C. Pod wpływem temperatury zablokowana i zaschnięta wydzielina zmiękcza się i upłynnia, a gruczoły Meiboma mogą podjąć prawidłową funkcję.
  • OCZYSZCZANIE BRZEGÓW POWIEK – po zastosowaniu terapii rozgrzewającej należy oczyścić brzegi powiek za pomocą np.: wacików nawilżonych tonikiem aloesowym przeznaczonym do oczyszczania okolic oczu, specjalnie do tego celu opracowanych chusteczek lub płynów. Powieki należy oczyszczać, wykonując ruch od strony zewnętrznej oka do strony przyśrodkowej.
  • MAŚĆ Z METRONIDAZOLEM – po oczyszczeniu brzegów powiek na skórę powiek, brwi i okolic oczu nałożyć recepturową maść (przeznaczoną do celów okulistycznych) z metronidazolem.
  • KROPLE ALOESOWE – do worka spojówkowego 3 x dziennie.
  • PRANIE – ubrań, pościeli w temperaturze +60o C. Rzeczy, których nie można wyprać w tej temperaturze należy ZAMROZIĆ w zamrażarce.
  • CZAS LECZENIA – do 120 dni.
  • MAKIJAŻ – najlepiej zrezygnować w trakcie leczenia.
  • SOCZEWKI KONTAKTOWE – na okres leczenia należy zrezygnować z ich noszenia.
  • NALEŻY PAMIĘTAĆ – leczenie musi dotyczyć całej skóry owłosionej, nie tylko okolic oczu.
  • KONSULTACJA DERMATOLOGICZNA
  • LECZENIE OBJAWÓW SUCHEGO OKA – w warunkach gabinetu okulistycznego możliwe jest specjalistyczne leczenie — uzależnione od przyczyny wystąpienia zespołu suchego oka.

ICP OSA – DIAGNOSTYKA SUCHEGO OKA

E-EYE – TERAPIA SUCHEGO OKA ŚWIATŁEM PULSACYJNYM

ZOBACZ TAKŻE

ZOBACZ WIĘCEJ

KATALOG

ZOBACZ WIĘCEJ

OPIEKA MERYTORYCZNA

dr Zofia Nawrocka
specjalista chorób oczu

PARTNER

KLINIKA ESENCJA PIĘKNOŚCI
mgr kosm. Anna Olejniczak-Łasecka i kosmetolog, Joanna Olejniczak
www.esencjapieknosci.pl

OPRACOWANIE GRAFICZNE

Aleksandra Kasjańska
kassa@kassa.pl